دانشمندان به تازگی بزرگترین مغز جهان را فعال کرده اند. یک سوپرکامپیوتر با یک میلیون هسته پردازنده و ۱۲۰۰ تخته مدار به هم پیوسته که در کنار هم مانند مغز انسان عمل می‌کنند.

دانشمندان در ۲ نوامبر اعلام کردند بزرگترین کامپیوتر نورومورفیک جهان که ده سال زمان صرف ساخت آن شد، نوعی کامپیوتر است که برانگیختن نورون‌ها را شبیه‌سازی می‌کند.

حقیقت دارد یا علمی-تخیلی است؟
Steve Furber استیو فوربر، عضو پروژه و پروفسور مهندسی کامپیوتر در دانشگاه منچستر در بیانیه‌ای اعلام کرد: نیروگاه کامپیوتر که به نام معماری شبکۀ عصبی برانگیخته شده یا SpiNNaker شناخته می‌شود در دانشگاه منچستر در انگلستان واقع شده است. این نیروگاه کامپیوتر نوعی بازنگری در کامپیوترهای مرسوم محسوب می‌شود. (این امر حقیقت دارد یا علمی-تخیلی است؟ احتمال وقوع ۱۰ مفهوم علمی-تخیلی)

اما SpiNNaker تنها شبیه یک مغز عمل نمی‌کند. او نورون های مغز انسان را مدل‌سازی می‌کند و نسبت به کامپیوترهای دیگر، در یک زمان تعداد نورون بیش‌تری را شبیه‌سازی می‌کند.

فوربر در ایمیلی به وب‌سایت اخبار علمی Live Science اعلام کرد: وظیفۀ اولیۀ این نیروگاه‌های کامپیوتر تقویت و پشتیبانی از نمونه/بخش‌های کوچکی از مغز است؛ به عنوان مثال، مدل‌هایی از قشر مغز، بخش‌هایی از مغز که مربوط به هماهنگ کردن حرکت است (basal ganglia) یا مناطق متعددی که به عنوان شبکه‌ای از نورون‌های برانگیزاننده شناخته می‌شوند.)

پردازنده ها را دو برابر کنید
Furber توضیح داد که از آپریل ۲۰۱۶، SpiNNaker فعالیت نرون ها با استفاده از ۵۰۰,۰۰۰ هسته پردازنده را شبیه سازی می کند، اما دستگاه ارتقا یافته دو برابر این ظرفیت را دارد.

نمایندگان دانشگاه در بیانیه‌ای اعلام کردند که با حمایت و پشتیبانی پروژه مغز انسانِ اتحادیۀ اروپا که تلاشی برای ساخت مغز مجازی انسان است، SpiNNaker دانشمندان را قادر می‌سازند تا مدل‌های دقیقی از مغز بسازند. با این تفاوت که این SpiNNaker ها قادر به اجرای همزمان ۲۰۰ کادرلیون فرآیند هستند.

در حالی که سایر کامپیوتر ها ممکن است در تعداد پردازنده ها با SpiNNaker رقابت کنند، آنچه که این پلت فرم را متمایز میکند زیرساختی است که این پردازنده ها را به هم متصل میکند. در مغز انسان بیش از ۱۰۰ بیلیون نورون به صورت همزمان سیگنال‌ها را برانگیخته می‌کنند و به هزاران مقصد انتقال می‌دهند.

فوربر بیان داشت که معماری SpiNNaker از یک سطح استثنایی از ارتباطات میان پردازنده های خود برخوردار است، که بسیار شبیه یک شبکه عصبی مغز عمل می کند.

او گفت: “ابر رایانه های متعارف دارای مکانیزم های اتصالی هستند که برای مدل‌سازی real-time مغز کمتر مناسب هستند. به عقیدۀ من، SpiNNaker نسبت به دستگاه‌های دیگر، قادر است شبکه‌های عصبی برانگیزانندۀ بزرگتری را در تکنیک بیولوژیکی real-time مدل‌سازی کند.”

ذهن بالاتر از ماده (استفاده از قدرت ذهن برای غلبه بر مشکلات فیزیکی)
بر طبق این بیانیه، پیش از این، زمانی که SpiNNaker تنها با ۵۰۰۰۰۰ پردازنده فعالیت می‌کرد، ۸۰۰۰۰ نورون را در قشر مغز[۱]، مدل ‌سازی می‌کرد. شبیه‌سازی دیگرِ SpiNNaker که مرتبط با basal ganglia [۲] است، به پتانسیل کامپیوتر به عنوان ابزاری برای مطالعۀ اختلالات مغزی اشاره دارد.

[۱] قشر مغز: بخشی از مغز که برای ادارۀ داده‌های دریافتی از حواس است.

[۲] basal ganglia: ناحیه‌ای از مغز است که تحت تأثیر بیماری پارکینسون قرار می‌گیرد.